سخنرانی تنها یک کلمه نیست. مهارت سخنرانی انواع مختلفی دارد.تمامی افرادی که آموزش های حرفه ای آکادمی صادقلو را گذرانده اند با انواع سخنرانی آشنا هستند. نکته مهم تنها دانستن نوع های مختلف سخنرانی نیست. بلکه شما باید یاد بگیرید که در هر موقعیت از چه نوع سخنرانی استفاده کنید.
در آموزش سخنوری پاسخ به سوالات زیر بسیار اهمیت دارد. سوالاتی مثل:
پاسخ به سوالاتی مانند اینکه نحوه شروع سخنرانی شما چطور باشد؟
متن سخنرانی شما چه باشد؟
و پاسخ به سوالات مهم دیگر در مورد انواع سخنرانی را در این مقاله با هم خواهیم آموخت.
انواع سخنرانی و ۹ سبک رایج سخنرانی
سخنرانی عمومی
همینطور که از تیتر معلوم است سخنرانی برای عموم برگزار می‌شود و سخنران باید بتواند موضوعی را که انتخاب کرده به صورت منسجم ارائه دهد، سخنرانی طوری پیش برود که از حوصله‌ی حضار خارج نشود. شفاف و قابل فهم ارائه شود. اجازه دادن به حضار برای نظر دادن و پرسیدن سوال و جواب دادن سخنران به سوالات، که اطمینان حاصل شود.
سخنرانی بداهه
سخنرانی بداهه
درست است که به نظر کار سختی می‌آید و البته یکی از پر استرس‌ترین شرایط‌‌ها است. اما گاهی اتفاق می‌افتد، در مراسمی حضور دارید و اصلا هم برای سخنرانی به آنجا دعوت نشده‌اید و از شما خواسته می‌شود در مورد موضوعی که گفته شده چنددقیقه‌ای صحبت کنید.
اگر کسی قصد دارد سخنران شود بهتر است با این روش هم آشنا باشد و خودش را برای مواقعی که در چنین وضعیتی قرار می‌گیرد آماده کند. یک سخنران در همه حال باید بتواند سخنرانی کند، بداهه سخنرانی کردن به این معنی نیست که سخنران آمادگی ندارد بلکه فقط اطلاع قبلی ندارد وگرنه کسی که سخنرانی را بعنوان پیشه و مهارت انتخاب کرده باید در این مورد هم خود را تقویت کرده باشد.
وقتی بتوانید در شرایط دشوار و سخت با تسلط بر خود و محیط سخن بگویید یعنی می‌توانید بداهه سخنرانی کنید. سخنران در این طور مواقع خلاصه‌ای از موضوع را بیان می‌کند طوری که برای جمع قابل فهم و درک باشد و سخن کوتاه می‌کند و بداهه‌گویی را به پایان می‌رساند.
سخنرانی انگیزشی
انرژی دادن، امید بخش بودن، تمام کاری که سخنران انگیزشی می‌کند. سخنرانان انگیزشی عموما از دل یک زندگی سخت خود را بیرون کشیده‌اند و توانسته‌اند با آزمون و خطا و آموزش‌ها و کتاب‌هایی که مطالعه کرده‌اند در زندگی خود تحول و تغییر ایجاد کنند. سخنرانان انگیزشی از زندگی خود داستان‌های بسیاری تعریف می‌کنند و راه‌کار می‌دهند و باعث می‌شوند مخاطبان و افرادی که در سخنرانی آنان شرکت کرده‌اند به خودباوری برسند و دست به عمل بزنند. البته که برای رسیدن به موفقیت تنها انگیزه مهم و ملاک نیست. سخنران انگیزشی باید داستان‌گوی قهاری باشد باید پرانرژی و بشاش باشد. شخصیتی کاریزماتیک داشته باشد.
سخنرانی رسمی
سخنرانی رسمی
اینکه در مقدمه نوشته‌ام هر سخنرانی جا و مکان خاص خود را دارد برای همین است در یک جمع رسمی نمی‌توان خودمانی و صمیمی صحبت کرد. درست است که سخنران باید بتواند فضای خشک و رسمی را منعطف کند اما باید اصول را زیر پا نگذارد و با شناختی که از مخاطب دارد مراسم را به بهترین نحو ممکن برگزار کند. سخنران باید بتواند صدایش را به تمام حضار برساند. ارتباط چشمی برقرار کند. مطالب را خلاصه بگوید و بر موارد مهم تاکید کند. موارد سازمانی را ساده کند تا قابل فهم باشد.
سخنرانی طنز
سخنرانی طنز حسن ریوندی
این سبک از سخنرانی طرفداران بسیاری دارد و خیلی‌ها دوست دارند به آن ورود کنند. شاید به نظر ساده بیاید اما این فقط نوع دیگری از سخنرانی است و اصول و فنون و مهارت سخنرانی را باید بلد باشید تا بتوانید بر خود و محیطی که دارید و می‌خواهید سخنرانی کنید مسلط باشید.
هر سخنرانی باید روحیه‌ی طنز و شوخ‌طبعی داشته باشد تا بتواند در میانه‌ی سخنرانی مطالب سرگرم کننده بیان کند تا فضا را از خشکی بیرون آورد و یا از طنز برای رساندن مفهوم و معنی موضوع کمک بگیرد. اما کسی که سخنران طنز است یعنی تماما با طنز، با بیان موضوع به صورت لطیفه و جک و ارائه‌ی مطلب به صورت خنده‌دار می‌خواهد خود را معرفی کند.
کسی که می‌خواهد سخنران طنز شود باید در بیان خود هم خنده ایجاد کند، چشم و گوش بازی داشته باشد تا نسبت به مسائل پیش آمده در جامعه بتواند طنز آنرا بسازد و بنویسد و بدون اینکه بی‌احترامی کند مسائل را با شوخی مطرح کند. یک سخنران طنز، همیشه و در همه حال شوخ‌طبع است مثلا وقتی از مخاطب خود سوالی می‌پرسد و یا براثر اتفاق یکی از مخاطبان چیزی می‌گوید او آمادگی این را دارد که با شوخ‌طبعی جواب مخاطب خود را بدهد و همین موارد باعث می‌شود مخاطبان بیشتری پیدا کند.
سخنرانی مذهبی
نوعی از سخنرانی است که در تلوزیون این سبک سخنرانی را زیاد دیده‌ایم. سخنران مذهبی در راستای موضوعات دینی و در مباحث مذهب، به مخاطب اطلاعات می‌دهد. این سخنرانی‌ها در اماکن مذهبی و مساجد و در شب‌ها و روزهایی که در منتسب به بزرگان دین است، برگزار می‌شود. هدف سخنرانی‌های مذهبی تبلیغ و دعوت مردم به دین و آشنایی آن‌ها با دین است.
سخنران مذهبی هم باید از فصاحت کلام و فن بیان خوبی برخوردار باشد تا بتواند مخاطب را تا آخر مراسم پای صحبت‌های خود بنشاند، کسی که وارد این حوزه از سخنرانی می‌شود باید بتواند کلام را به نحویی که مخاطب را متقاعد کند ارائه دهد. و با بیان شیوای‌اش مردم را به دین و اطاعت از خداوند ترغیب کنند. در تمام دنیا و در تمام ادیان سخنرانان مذهبی وجود دارند و برای مخاطبانی که به معنویت علاقه دارند و یا کسانی که به دنبال آرامش هستند، این نوع سخنرانی برگزار می‌شود و با اقبال هم روبه‌رو می‌شود.
سخنرانی سیاسی
این سبک از سخنرانی را هم زیاد در تلوزیون دیده‌ایم به طوری که هر گاه که در جامعه اتفاقی می‌افتد که نیاز است شخص سیاستمدار در مورد آن به مردم توضیحاتی بدهد و یا در مورد کارهای که انجام داده گزارش بدهد سخنرانی سیاسی برگزار می‌شود. سخنران سیاسی با تسلط کامل بر خود و استفاده از کلمات و داشتن فن بیان خوب و درست باید بتواند فضا را مدیریت کند و باعث تشویش و ترس مردم نشود. برای همین کسی که سیاستمدار است باید با اصول سخنرانی هم آشنا باشد و از مشاوران سخنوری در کنار خود بهره ببرد و کمک بگیرد.
سخنران علمی و آموزشی
سخنرانی علمی آموزشی
کسی که به تدریس علاقه دارد و در این مسیر قرار می‌گیرد گاهی برای ارائه‌ی آخرین مطالبی که یاد گرفته و یا تحقیق و پژوهشی که انجام داده، باید در حضور دانشجویان و اساتید سخنرانی کند.
یک معلم در دبستان و یا دبیرستان، اگر فن بیان وسخنوری بداند بهتر می‌تواند مطالب را به دانش‌آموز انتقال دهد.
پرفسور مجید صمیعی که بارها در مجامع علمی جهانی در مورد موضوعات تخصصی مغز و اعصاب سخنرانی کرده است. سخنرانی های پرفسور صمیعی نمونه ای از سخنرانی علمی و آموزشی است.
یا در سخنرانی های استاد صادقلو در سمینارها یا دوره های ۴۹ روزه و مستری سخنرانی آکادمی صادقلو نوعی سخنرانی آموزشی محسوب می شود.
سخنرانی خودمانی
این سبک از سخنرانی نیازی به مخاطب بسیاری ندارد گاهی با توجه به جمعی که در آن قرار می‌گیریم می‌توانیم یک سخنرانی کوتاه را اجرا کنیم و به خاطر اینکه در جمعی دوستانه این کار را می‌کنیم آسان و راحت است و استرسی هم به همراه ندارد.
فرق انواع سخنرانی در چیست؟
انواع سخنرانی شاید با هم فرق زیادی هم نداشته باشند و بنظر همه از اصول و فنون یکسانی تبعیت کنند. اما تفاوت بارز همه‌ی آن‌ها در این است که هر کدام در جای خاص خود برگزار می‌شوند و با هدف متفاوت.
کلام آخر
در انواع سخنرانی که به شرح آن پرداختم یکی از نکاتی که باید رعایت شود مدیریت زمان است. هر نوع سخنرانی بنا به فضا و موضوعی که دارد نباید طولانی و یا خیلی کوتاه باشد. البته الان با روی کار آمدن فضای مجازی مردم به سمت سبک و سیاق‌های مینیمال و کوتاه تمایل بیشتری دارند.
مثلا در سخنرانی‌های سیاسی و رسمی نمی‌توان زمان طولانی صحبت کرد چرا که از حوصله‌ی حضار خارج می‌شود و کلام گیرایی که باید بر جا بگذارد را از دست می‌دهد. سخنران در هر کدام از موارد بالا باید اعتمادبه نفس بالایی داشته باشد در مورد موضوعی که می‌خواهد صحبت کند باور قلبی و اعتقاد درونی داشته باشد و با تسلطی که درباره‌ی موضوع دارد، کاملا آشکارا است.
در انواع سخنرانی، سخنران باید بتواند از از هنر داستانسرایی هر چند کوتاه و بسته به انواع سخنرانی از آن بهره ببرد و در میانه‌ی سخنانش از آن استفاده کند. لبخند بزند. کلمات را با وضوح بیان کند. ریتم و تن صدای خوبی داشته باشد تا همه، کلام او را بشنوند و حسی را که سخنران می‌خواهد منتقل کند را دریافت کنند.